Is het Cusco of Cuzco?

Is het Cusco of Cuzco? Als je in Peru reist en in Cusco bent, heb je misschien gemerkt dat mensen soms ‘Cusco’ met een ‘s’ schrijven en andere keren met een ‘z’ (Cuzco). Waar komt dit verschil vandaan? We nemen een kijkje in de de geschiedenis van Peru en cultuur achter het verschil, zodat we kunnen zien of het Cusco of Cuzco is. Cusco was de hoofdstad van het Inca-rijk, dat het grootste rijk was in pre-Columbiaans Amerika. Is het Cusco of Cuzco?

De Inca’s noemden de stad Qusqu (of: Qosqo), wat “navel van de wereld” betekent in Quechua, de taal van de Inca’s. Toen de Spanjaarden in de 16e eeuw arriveerden en het Inca-rijk veroverden, hernoemden ze de stad: Cuzco (met een “z”).

---

 

 

---

Nu, waarom het spellingverschil? Het heeft eigenlijk te maken met de Spaanse taal. In het Spaans wordt de letter ‘z’ in bepaalde situaties vaker gebruikt dan ‘s’. Wanneer de letter ‘c’ wordt gevolgd door de klinkers ‘e’ of ‘i’, klinkt het als de ‘s’ in ‘sok’, maar wanneer het wordt gevolgd door ‘a’, ‘o’ of ‘u’, klinkt het als de ‘k’ in ‘kijk’. Om de ‘s’-klank voor ‘e’ of ‘i’ weer te geven, gebruikt de Spaanse taal in plaats van ‘s’ de letter ‘z’. Daarom leek “Cuzco” voor de Spanjaarden de betere optie.

De spelling ‘Cusco’ met een ‘s’ ligt echter dichter bij de oorspronkelijke Quechua-naam van de stad, en de meeste mensen in Cusco geven er de voorkeur aan om deze te gebruiken om de inheemse wortels van de stad te eren. Zogezien, is het schrijven van “Cuzco” het erkennen van de Spaanse manier; anderen gebruiken ‘Cuzco’ omdat het de meer gangbare spelling in het Spaans is en de manier weerspiegelt waarop de naam van de stad al eeuwenlang wordt gespeld (door de Spanjaarden en de internationale gemeenschap die de regels van de ‘nieuwe wereld’ volgden).

Ook onder academici heeft het woord “Cuzco” (met Z) de voorkeur, omdat het het woord was dat door de Spaanse koloniën werd gebruikt in hun poging om de inheemse bevolking van die tijd de naam van de stad op deze manier uit te spreken. Bovendien zijn veel boeken over Cusco gebaseerd op “Cuzco” (met Z) en gebruikt ook de Lonely Planet bijvoorbeeld Cuzco. Zo lijkt het erop dat het Engels het woord “Cuzco” (met Z) vaker gebruikt. De Google AdWords-tool (zoektool) maakt echter duidelijk dat “Cusco” met een s vaker wordt gebruikt dan “Cusco”, niet alleen in de Verenigde Staten, maar wereldwijd.

Als je met de lokale bevolking in Cusco praat, zul je merken dat de meeste “Cusco” gebruiken. Mensen die meer verbonden zijn met de Quechua-erfenis van de stad, gebruiken vaak de spelling “Cusco”, om de inheemse wortels van de stad te eren en te behouden. De spelling “Cuzco” is in hun ogen een overblijfsel van de Spaanse invloed. Een andere reden waarom de lokale bevolking de voorkeur geeft aan de spelling “Cusco” is omdat het Quechua-woord “Cuzco” in sommige landen wordt gebruikt om een klein hondje aan te duiden, wat voor sommigen als beledigend kan worden beschouwd.

In het kort, beide spellingen zijn correct, maar het hangt af van persoonlijke voorkeur en achtergrond welke spelling je gebruikt. “Cusco” wordt vaak gebruikt door mensen die de inheemse roots van de stad willen eren en behouden, terwijl “Cuzco” de voorkeur heeft in de academische wereld en in de Spaanssprekende wereld. Wat de juiste spelling ook is, Cusco/Cuzco is een prachtige stad met een rijke geschiedenis en cultuur, die zeker een bezoek waard is. Dus of je nu “Cusco” of “Cuzco” schrijft, beide zijn correct. Het is belangrijk om te onthouden dat de stad een rijke geschiedenis en cultuur heeft, die teruggaat tot de Inca-tijd en verder. Het is een plek die diepe indruk maakt op iedereen die het bezoekt, en de juiste spelling doet niets af aan de schoonheid en betekenis van deze prachtige stad :).