7 Quechua woorden die veel gebruikt worden in het Spaans

• 
• 

Er bestaat geen twijfel dat Peru het “Land van de Inca’s” is, maar toch wordt hiet vooral Spaans gesproken. Zelfs in de meer afgelegen Andesregio’s van het land kun je mensen Spaans horen spreken, maar veel woorden van de oorspronkelijke taal van de Inca’s, Quechua, hebben hun weg gevonden naar het Peruaanse lexicon.

Het Quechua is een onomatopee taal, of een taal die fonetisch lijkt op de klanken die het beschrijft, ook wel een klanknabootsing genoemd (denk een woorden als ‘boem’, en ‘ping’ in het Nederlanders). Quechua wordt momenteel door meer dan 8 miljoen mensen in Amerika gesproken en is de meest gesproken inheemse taal tussen de twee continenten. Het is geen verrassing dat een taal die zo ingeburgerd en vormend is in de lokale cultuur, is doorgedrongen in de taal van de dominante cultuur. Daarom is hier een lijst met de zeven Quechua woorden die vaak in het Spaans worden gebruikt onder de Spaanssprekende bevolking in Cusco en Peru.

1. Papa

Dit komt misschien als een verrassing, maar “la papa”, oftewel aardappel, komt oorspronkelijk uit Quechua. Dit kan onverwacht zijn vanwege de gelijkenis met een typisch Spaans woord, maar voor degenen die bekend zijn met de landbouw zal dit zeker geen verrassing zijn. De aardappel of Peruaanse papa is inheems in Peru en werd pas in de zestiende eeuw door de Spanjaarden naar Europa gebracht.

2. Llama

Het woord lama of ‘vlam’ in het Spaans komt niet uit het Quechua, maar het woord lama dat wordt gebruikt om het majestueuze dier te beschrijven dat moeiteloos door de Andes zwerft, is dat wel. Nog een voorbeeld van Quechua en Spaans dat vreemde overeenkomsten illustreert, gezien hun verre oorsprong. Het was alleen maar passend dat de Spanjaarden dit woord handhaafden om onze harige vrienden, de lama’s, te beschrijven.

3. Poncho

Quechua is niet alleen met succes geïnfiltreerd in lokale talen die nu een vergelijkbaar geografisch gebied delen, maar heeft ook een paar woorden die universele termen zijn geworden! Of je nu in Rusland, Mozambique of de prachtige Andes-regio bent, dit kledingstuk zal altijd een poncho worden genoemd.

Oorspronkelijk punchu in Quechua, kwamen de Spanjaarden en vonden de poncho natuurlijk nuttig genoeg om mee naar huis te nemen, waar hij zich over de hele wereld verspreidde. Misschien kwam de beroemdste cameo toen deze over Clint Eastwood, of ‘de man zonder naam’, werd gedrapeerd in ‘The Good, the Bad and the Ugly’. Vanaf dat moment was de opkomst van de poncho niet meer te stoppen.

4. Cancha

Hoewel er in het Spaans een paar manieren zijn om ‘speelveld’ te zeggen, is Cancha een populaire taal die afkomstig is uit de oude taal van de Inca’s. Sporten die een speelveld nodig hebben, gaan vele millennia terug, dus het is verrassend dat de Spanjaarden hier nog geen eigen woord voor hadden, maar het is mogelijk dat ze dat wel deden en dat dit woord gemakkelijker in andere Spaanstalige culturen is geïnfiltreerd.

5 & 6. Condor, Puma

Net als de lama, en om dezelfde redenen, behielden deze twee verbazingwekkende dieren (de condor en de poema) hun Quechua-naam en worden ze nu door alle Spaanssprekenden als zodanig beschreven. Condor komt van de Quechua kuntur en puma kwam van het woord…poema! Hoewel Condors en poema’s in tegenstelling tot de lama over een groter gebied kunnen zwerven dan alleen de Andes, zijn ze voor een groot deel centrale figuren in deze regio van de wereld vanwege hun belang in de Inca-kosmologie. Samen met de slang vertegenwoordigen de condor en de poema de drie verschillende sferen in de kosmos, waarbij de condor de wereld erboven vertegenwoordigt, de slang de wereld beneden en de poema deze ‘waarneembare’ wereld vertegenwoordigt.

Lees meer: Waarom heeft Cusco de vorm van een poema?

7. Carpa

Zoals je misschien hebt gemerkt, beschrijven alle woorden hier tastbare dingen en deze laatste is daarop geen uitzondering. Een van de beste plekken ter wereld om te kamperen is de Andesregio van Peru en daarvoor heb je een tent of carpa nodig. Hoewel het zeker niet de beroemdste van de Quechua woorden is die zijn vertaald, zou het heel goed het nuttigste voorwerp van deze groep woorden kunnen zijn en heeft het zeker menig reiziger, vooral een budgetreiziger, geholpen terwijl hij zich door het prachtige Peru waagde.

Als je in Cusco reist (of woont), zul je meer Quechua woorden horen die in het dagelijks taalgebruik worden gebruikt, maar dit zijn de zeven Quechua woorden die in het Spaans veel worden gebruikt onder de Spaanssprekende bevolking in Cusco – en elders.

Wil je meer Quechua leren?

AMAUTA Spanish School biedt niet alleen Spaanse lessen aan, maar je kunt ook een introductiecursus voor Quechua volgen, wat een geweldige manier is om meer te leren, niet alleen over de taal van de Inca’s maar ook over hun intrigerende cultuur.